Οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν ότι είναι απίθανο να σκοτωθούν ή να τραυματιστούν από κεραυνό. Ετσι, όταν υπάρχει καταιγίδα, την αψηφούν, ή θεωρούν τον κίνδυνο από αυτήν αμελητέο. Το καλοκαίρι μάλιστα, καμία μπόρα δεν κάνει το σώμα μας να «ακούσει» το συναγερμό που άκουγε ο άνθρωπος όσο ζούσε ακόμα στα σπήλαια. Σε ότι αφορά τους κεραυνούς όμως, ο άνθρωπος που βρίσκεται εκτός αστικών κέντρων είναι εξίσου εκτεθειμένος σε αυτούς με τους προγόνους του
Οι λίγοι που εξακολουθούν να αισθάνονται ένα δέος απέναντι στον κεραυνό στην πλειοψηφία τους είναι βέβαιοι πως αποτελούν πρόβλημα μόνον το χειμώνα και μόνο στα βουνά. Εντούτοις, από τους 30 νεκρούς που έχουμε στην Ελλάδα κάθε χρόνο από κεραυνούς, οι 22 σκοτώνονται καλοκαίρι. Οι πιο πολλοί είναι βοσκοί και αγρότες, ενώ το 15% είναι ναυτικοί, κολυμβητές και ψαράδες. Μια μικρή μειοψηφία των θυμάτων από κεραυνούς είναι άνθρωποι που εκείνη την ώρα τηλεφωνούσαν (επαφή με καλώδιο) ή έκαναν μπάνιο στο σπίτι τους (επαφή με τη βρύση, δηλαδή μεταλλικό αγωγό, και συγχρόνως με νερό). Στην Ελλάδα δεν έχουν σημειωθεί παρόμοια περιστατικά, αλλά δεν αποκλείεται να συμβούν. Η Φυσική «λέει» ότι κάτι τέτοιο είναι δυνατόν και ότι απλώς στη χώρα μας δεν έχει συμβεί.
Ενώ το φορτίο της ηλεκτρικής εκκένωσης του κεραυνού μεταδίδεται θανατηφόρα από το νερό (και αυτό το ξέρουν όλοι), ουσιαστικά κανείς δεν το θυμάται όταν κάνει μπάνιο στη θάλασσα υπό βροχή, αμέριμνος, σε κάποια ήρεμη παραλία του Αιγαίου. Τον αντίστοιχο κανόνα της Φυσικής τον θυμάται μόνον όταν κάνει μπάνιο στο σπίτι του και όχι σε σχέση με τον κεραυνό, αλλά με το θερμοσίφωνα. Φροντίζει δηλαδή, στην καλύτερη περίπτωση, να τον κλείσει πριν έρθει ο ίδιος σε επαφή με το νερό της μπανιέρας ή της βρύσης. Σε ότι αφορά τον ηλεκτρισμό και το κολύμπι, σχεδόν κανένας δεν διανοείται ότι κινδυνεύει από ηλεκτροπληξία. Αν το μυαλό του εκείνη τη στιγμή πάει σε κάποιοι φυσικό κίνδυνο, αυτός θα είναι μάλλον του καρχαρία. Και όμως, στατιστικά, οι πιθανότητες να πέσει εκείνη την ώρα κεραυνός σε απειλητικά μικρή απόσταση είναι μεν ελάχιστες, αλλά είναι ακριβώς εξαπλάσιες από το να πλησιάσει καρχαρίας. Επιπλέον, ο κεραυνός είναι θανατηφόρος σε ποσοστό 22,3%, ενώ ο καρχαρίας σε ποσοστό μόλις 3%
Υπάρχει κίνδυνος να μας συμβεί κάτι τέτοιο;
Στατιστικά το ενδεχόμενο να σκοτωθείτε από κεραυνό κολυμπώντας αγγίζει τα όρια του απίθανου και ότι είναι σχεδόν μεταφυσική ανησυχία για κακοτυχία σκέψη ότι θα πληγείτε ειδικά εσείς στη συγκεκριμένη παραλία, του συγκεκριμένου νησιού που έχετε επιλέξει για τις διακοπές σας. Η σκέψη ενός αισιόδοξου ανθρώπου είναι απλή: «Μα ένας κεραυνός θα πέσει, και θα πέσει επάνω μου!!». Εντούτοις, κάθε μέρα δεν πέφτει ένας, αλλά περίπου 500.000 κεραυνοί σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης και της θάλασσας. Κάθε χρόνο (όπως υπολογίζει η αντίστοιχη ομάδα ΕΚΑΜ των ΗΠΑ δηλαδή το Συντονιστικό Οργανο της Ομοσπονδιακής Αντιμετώπισης Καταστροφών) πέφτουν περί τους 72.000.000 κεραυνούς. Από όλους αυτούς, οι 420 κατά μέσο όρο τραυματίζουν ή και σκοτώνουν κάποιον αμέριμνο άνθρωπο. Στην Ελλάδα πέφτουν ετησίως 800.000 κεραυνοί.
Τι πρέπει να θυμόμαστε:
Ο κεραυνός είναι ηλεκτρική εκκένωση που μπορεί να διοχετευτεί στο σώμα είτε από καλώδια είτε από μεταλλικούς αγωγούς. Οταν λοιπόν υπάρχει καταιγίδα σε εξέλιξη και δεν βρίσκεστε σε αστικό κέντρο: Αποφεύγετε την επαφή με μεταλλικά αντικείμενα (π.χ. με τη βρύση του μπάνιου)
Μην πιάνετε το τηλέφωνο
Μην αγγίζετε ηλεκτρικές συσκευές και, αν μένετε σε αγροικία ή βρίσκεστε στο εξοχικό σας, μην αλλάζετε κανάλια με το χέρι – μόνο με το τηλεχειριστήριο. Καλύτερα μάλιστα, να κλείσετε την τηλεόραση τελείως και να τη βγάλετε από την πρίζα, μέχρις όταν περάσει η καταιγίδα. ΤΑ φώτα μπορούν να μείνουν αναμμένα, χωρίς η λειτουργία τους να αυξάνει τις πιθανότητες να χτυπηθεί το σπίτι σας από κεραυνό. Αν έχετε αναμμένο το κλιματιστικό, καλύτερα να το κλείσετε και να το βγάλετε επιπλέον από την πρίζα.
Μην ακουμπάτε σε αναμμένο τζάκι, γιατί το θερμό ανοδικό ρεύμα του καπνού μπορεί να προσελκύσει τον κεραυνό.
Μή μένετε σε χώρο με νερό ή υγρασία, π.χ. μπάνιο σπιτιού, τουαλέτα απομονωμένου κέντρου διασκέδασης, ποτάμια, λίμνες, θάλασσα ή σπηλιά με νερά. Ενας κεραυνός που θα πέσει κοντά στη σπηλιά θα «μεταδοθεί» μέχρι εσάς με το νερό.
εάν οι κεραυνοί πέφτουν όλο και πιο κοντά και βρίσκεστε εκτεθειμένοι σε εξοχική τοποθεσία, αναζητήστε καταφύγιο – όχι όμως μεταλλικό στέγαστρο ή μοναχικό δέντρο. Απομακρυνθείτε σε απόσταση τουλάχιστον 20 μέτρων από τυχόν μεμονωμένα δέντρα. Μην επαναπαύεστε στο ότι βλέπετε αίθριο ουρανό. Οι κεραυνοί εν αιθρία δεν αποτελούν εξαιρετικά σπάνιο φαινόμενο και είναι εξίσου θανατηφόροι με τους κεραυνούς υπό βροχή. Ο κεραυνός, εξάλλου, μπορεί να χτυπήσει σε μια περιοχή που απέχει ακόμα και 20 χιλιόμετρα από εκεί όπου βρέχει.
Μην πιάνετε αντικείμενα που μπορεί να λειτουργήσουν σαν φυσικά αλεξικέραυνα, όπως για παράδειγμα ομπρέλα, μπαστούνι, καλάμι του ψαρέματος, φράχτες ή ποδήλατο – το τελευταίο «απαγορεύεται» επειδή είναι μεταλλικό. Οι ομπρέλες, μάλιστα, σε ορισμένες περιοχές της Αμερικής έχουν απαγορευθεί επειδή ακριβώς προσελκύουν τους κεραυνούς.
Αν είστε σε πεδιάδα και δεν βλέπετε τίποτε που να είναι πιο ψηλό και σαν σχήμα πιο μακρόστενο από εσάς, βρείτε μια στεγνή φυσική λακκούβα ή σκάψτε μια με το χέρια σας και «τρυπώστε» μέσα, σκύβοντας όσο πιο πολύ μπορείτε, χωρίς όμως να ξαπλώσετε.
Αν κολυμπάτε, βγείτε από τη θάλασσα. Ακόμα και αν κοντά σ’ εσάς εξέχει κάποιος βράχος ή υπάρχει μία βάρκα χωρίς επιβάτη, ο κεραυνός θα προτιμήσει μάλλον εσάς: έλκεται από τις πολύ λεπτές «ακίδες», όπως οι τρίχες των μαλλιών. Στη συνέχεια, μη μείνετε στην παραλία – το ηλεκτρικό φορτίο ταξιδεύει με το νερό, αλλά και με την υγρασία της άμμου.
Αν ψαρεύετε στ’ ανοιχτά κατευθυνθείτε σε ακτή και αποβιβαστείτε
Αν η αστραπή και η βροντή (το οπτικό και το ηχητικό φαινόμενο που προκαλείται από την εκκένωση του κεραυνού) απέχουν ελάχιστα μεταξύ τους, τότε ο κίνδυνος είναι άμεσος – οι κεραυνοί πέφτουν πιο κοντά σας. Αν η βροντή ακουστεί πέντε δευτερόλεπτα αφότου είδατε την αστραπή, ο κεραυνός έπεσε σε απόσταση δύο χιλιομέτρων. Αν ακουστεί σε δύο δευτερόλεπτα, ο κεραυνός έπεσε σε λιγότερο από ένα χιλιόμετρο απόσταση. Αν ακουστεί σε ένα δευτερόλεπτο, τότε ο κεραυνός έπεσε σε απόσταση περίπου 400 μέτρων. Γενικά, ο κανόνας είναι να διαιρείτε με το 5 τα δευτερόλεπτα που χωρίζουν τα δύο φαινόμενα και μετά να πολλαπλασιάζετε με το 2 ή απλούστερα και με λιγότερη ακρίβεια να μετράτε τα δευτερόλεπτα, π.χ. 5, και να τα διαιρείτε με το 2. Το αποτέλεσμα σας δίνει την απόσταση σε χιλιόμετρα.
Αν είστε εκτεθειμένοι σε εξωτερικό χώρο και νιώσετε να ορθώνονται οι τρίχες των μαλλιών σας ή το χνούδι στο σώμα σας, πετάξτε αμέσως ότι μεταλλικό φοράτε (π.χ. ρολόι). Σκύψτε το κεφάλι, λυγίστε τα γόνατα σαν να ετοιμάζεστε να κάτσετε ανακούρκουδα (αλλά μη καθίσετε στη γη), ακουμπήστε τα χέρια στα γόνατά σας και στερεωθείτε στο ακροστήριγμα του πέλματος – τη μάζα δηλαδή του πέλματος στο σημείο όπου τελειώνει το μεγάλο δάχτυλο, και όχι σε ολόκληρο το πέλμα. Μην ξαπλώσετε ούτε ανάσκελα ούτε μπρούμυτα στο έδαφος. Στόχος σας είναι να μειώσετε τόσο το εμβαδόν της επιφάνειας του σώματος, επειδή εκτίθεται, όσο και την επαφή σας με το έδαφος. Ο κεραυνός δεν πέφτει πάντα από τον ουρανό στη γη, αλλά μπορεί να «πηγάσει» και από το έδαφος. Αυτός είναι και ο λόγος που κεραυνοβολούνται οι βοσκοί όταν ξαπλώνουν κάτω από δέντρα. Αν ήταν όρθιοι και «κάθετα» προς το δέντρο, ίσως να γλίτωναν. Οταν όμως ο κεραυνός πέφτει στο δέντρο, το ηλεκτρικό πεδίο διαχέεται σε ομόκεντρους κύκλους. Σε περίπτωση που τύχει ο βοσκός να πατάει και με τα δύο πόδια στον ίδιο ομόκεντρο, θα γλιτώσει. Αν όμως τα πόδια ή το σώμα του ακουμπούν συγχρόνως σε δύο διαφορετικούς κύκλους, τότε η διαφορά τάσης θα τον κεραυνοβολήσει σίγουρα.
Αν είστε μέσα στο αυτοκίνητό σας και βρεθείτε σε καταιγίδα, καλύτερα να μη βγείτε έξω. Σταματήστε το Ι.Χ. και μην πιάνετε τίποτε μεταλλικό μέχρι να περάσει η καταιγίδα, γιατί τα λάστιχα του αυτοκινήτου δεν αρκούν για να προστατευθείτε από τον ηλεκτρισμό του κεραυνού.
Αν πέσει κεραυνός εκεί όπου βρίσκεστε, είτε γλιτώσετε είτε χτυπηθείτε από την εκκένωση του κεραυνού και τραυματιστείτε, απομακρυνθείτε από το συγκεκριμένο σημείο γρήγορα, γιατί υπάρχει κίνδυνος να πέσουν και άλλοι κεραυνοί. Είναι μύθος η άποψη ότι ο κεραυνός δεν χτυπά δύο φορές το ίδιο μέρος. Μπορεί κυριολεκτικά να το σφυροκοπήσει με επαναληπτικές εκκενώσεις
Αν νοσηλευθείτε σε νοσοκομείο χτυπημένοι από κεραυνό, ίσως διαπιστώσετε ότι σιγά – σιγά τα εγκαύματα και τα χτυπήματα θεραπεύονται, αλλά παρουσιάζετε ελαφριά αμνησία, δυσκολία στη συγκέντρωση, ζαλάδες, αστάθεια, αϋπνία, ενοχλήσεις στις αρθρώσεις ή εκνευρισμό. Αυτά τα συμπτώματα πιθανόν να οφείλονται στον τραυματισμό από τον κεραυνό.
https://mea-colpa.com/peftoun-keravni-mathe-ti-prepi-na-prosechoume/
0 Σχόλια