Ρίξτε μια ματιά σε αυτές τις γραμμές στην παραπάνω εικόνα (ή δείτε την πλήρη εικόνα λίγο παρακάτω). Τι είδους γραμμές βλέπετε; Τα ζιγκ-ζαγκ που κάνουν είναι ομαλό ή έχει γωνίες; Υπάρχουν και απλές κυματιστές γραμμές; Μήπως είναι και τα δύο μαζί; Ή μήπως όχι;
Από Μιχάλης Θερμόπουλος
Αυτή η οπτική ψευδαίσθηση, που ανακαλύφθηκε πρόσφατα από τον πειραματικό ψυχολόγο Kohske Takahashi από το Πανεπιστήμιο Chukyo της Ιαπωνίας, ονομάζεται ψευδαίσθηση “τύφλωσης καμπυλότητας” και είναι η τελευταία απόδειξη ότι δεν μπορείτε να εμπιστεύεστε πάντα τα μάτια σας...
Η ψευδαίσθηση της “τύφλωσης καμπυλότητας”
Εάν είστε σαν τους περισσότερους ανθρώπους, θα δείτε πιθανώς και τις κυματοειδείς γραμμές και τις γραμμές ζιγκ-ζαγκ σε εναλλασσόμενα ζεύγη. Αυτό τουλάχιστον ισχύει, εάν κοιτάξετε τις γραμμές μπροστά από το γκρίζο φόντο που κυριαρχεί στη μέση της εικόνας:
Αλλά τώρα, ρίξτε μια ματιά στις γραμμές στην επάνω αριστερή και κάτω δεξιά πλευρά της εικόνας, όπου το φόντο είναι λευκό και μαύρο αντίστοιχα. Παρατηρείτε κάτι διαφορετικό, ή όχι;
Η... διάγνωση
Αν οι γραμμές σε αυτές τις μαύρες/λευκές περιοχές σας φαίνονται κυματοειδείς, αλλά βλέπετε επίσης γραμμές ζιγκ-ζαγκ στο γκρίζο μεσαίο τμήμα, τότε... συγχαρητήρια! Έχετε μόλις διαγνωστεί με τύφλωση καμπυλότητας! (Μην ανησυχείτε, δεν είναι μια πραγματική ιατρική πάθηση, ή κάτι τέτοιο)
Αλλά γιατί τόσοι πολλοί από εμάς βλέπουμε γραμμές ζιγκ-ζαγκ στην εικόνα, όταν στην πραγματικότητα κάθε γραμμή στην εικόνα είναι κυματιστή;
Σύμφωνα με τον Takahashi, αυτό θα μπορούσε να έχει σχέση με το πώς τα μάτια μας διαφοροποιούν τις καμπύλες και τις γωνιές στον πραγματικό κόσμο. Είναι πιθανό ο τρόπος που ξεχωρίζουμε τα δύο να προκαλεί κάποια σύγχυση στο οπτικό σύστημα του εγκεφάλου.
Αναλυτικότερα...
"Υποθέτουμε ότι οι υποκείμενοι μηχανισμοί για την αντίληψη της λεπτεπίλεπτης καμπύλης και εκείνοι για την αντίληψη της αμβλείας κυματιστής γωνίας, συγχέονται στον εγκέφαλο με έναν ανισόρροπο τρόπο και οι αντιλήψεις της γωνίας ενδέχεται να κυριαρχούν στο οπτικό σύστημα”, υποστηρίζει ο Takahashi.
Αλλά γιατί οι γωνίες “κερδίζουν” τις καμπύλες, αντί για το αντίστροφο; Υποθετικά, θα μπορούσε να οφείλεται στον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι έπρεπε να “εγκλιματιστούν” στις γεωμετρίες του σύγχρονου φυσικού κόσμου γύρω τους.
“Θα έλεγα ότι τα μάτια και ο εγκέφαλός μας μπορεί να έχουν προσαρμοσθεί εξελικτικά για να ανιχνεύσουν τις γωνίες πιο αποτελεσματικά από τις καμπύλες”, δήλωσε ο Takahashi στην βρετανική εφημερίδα The Telegraph.
Πώς προκύπτει αυτή η ψευδαίσθηση
Στην εικόνα που βλέπουμε εδώ, η αντίθεση στη φωτεινότητα μεταξύ των διαφόρων τμημάτων που συνθέτουν τις γραμμές και της σκιάς του φόντου αντιστρέφεται στα σημεία καμπής.
Εάν κοιτάξετε προσεκτικά, θα παρατηρήσετε ότι οι γραμμές ζιγκ-ζαγκ αποτελούνται από ελαφρύ και σκούρο γκρι που ξεκινάει από την κορυφή προς την κοιλάδα της κάθε καμπύλης. Αυτό τονίζει την ψευδαίσθηση ότι τα τμήματα του κύματος είναι ευθείες γραμμές που κλίνουν προς τα πάνω ή προς τα κάτω, αντί για μεμονωμένα τμήματα συνεχούς κύματος.
Αντίθετα, στις κυματιστές γραμμές (θυμηθείτε, ότι ΟΛΕΣ είναι στην πραγματικότητα κυματιστές γραμμές), η εναλλαγή από ελαφρύ σε σκούρο γκρίζο περικλείει τις κορυφές και τις κοιλάδες, γεγονός που βοηθά να τονιστούν οι καμπύλες.
Ένας άλλος παράγοντας που βοηθά την ψευδαίσθηση είναι η σχετική υφή του κύματος, με απαλές, χαμηλές καμπύλες. Ένα πιο απότομο κύμα με πιο έντονες γωνίες θα άλλαζε το αποτέλεσμα και θα “ακύρωνε” την ψευδαίσθηση.
Τα ευρήματα της μελέτης δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό i-Perception.
https://www.sciencealert.com
0 Σχόλια